Yemek sonrası kan şekeri/glukozu yükselir. Vücutta insülin salgılanır ve glukoz karaciğerde glukojen olarak depolanır. Açlık durumunda ise kan glukozu düşer. Vücut, enerji üretmek glukoza ihtiyaç duyar ve karaciğerdeki glukojeni glukoza parçalar. Bu durumda glukoz enerji için kullanır. Karaciğerde depolanan glukojenler açlık durumunda 8-12 saat içerisinde tükenir. Glukojen tükendikten sonra vücut enerji üretmek için yağları kullanır ve yağ kaybı başlar. Ancak sık beslenme yapıldığı zaman vücut sürekli glukojen depolayacağından yağ yakımı başlamayacaktır. Aralıklı oruç diyeti, uzun süren açlığın ardından yağ kaybını amaçlamaktadır. Besin alımının kesilmesinden 12 saat sonra yağ yakımı/oksidasyonu başlar. Bu sayede depolanan yağ dokusundan enerji sağlanır ve vücut ağırlığında azalma görülür. 

Aralıklı oruç diyetinin farklı modelleri vardır. Düzenlenmiş aralıklı oruç (5:2 modeli) modelinde haftanın art arda olmayan 2 gün planlanan açlık günlerinde, diyetle enerji alımı gereksiniminin %20-25’i kadar olup geriye kalan 5 günde ise besin tüketimi serbesttir. Zaman kısıtlı aralıklı oruç (16:8 modeli) modelinde ise besin alımı günlük 8 saat ile sınırlandırılır, kalan 16 saatte oruç tutulur. Oruç tutulan dönemde sadece sade çay, sade kahve, su ve soda tüketimi serbesttir. Oruç tutulan günlerde vücut enerji kaynağı olarak depo yağları kullanır ve yağ kaybı başlar.

Aralıklı açlık, hormon işlevlerini arttırarak ağırlık kaybetmeyi kolaylaştırmaktadır. İnsülin düzeyinin düşmesi, artan norepinefrin (noradrenalin) ve daha yüksek büyüme hormonu seviyeleri vücut yağlarının yıkımını hızlandırır. Ayrıca kısa süreli açlığın %3,6-14 oranında metabolizma hızını artırdığı böylece daha fazla kalori yıkımını sağlandığı belirlenmiştir. Aralıklı oruçla ilgili insanlar üzerinde yapılan çalışmalarda, açlık kan şekeri %3-6, açlık insülini %20-31 oranında azaldığı gösterilmiştir.

Bir diyetin başarılı olması için bireyin diyete uyumunun yüksek olması gerekir. Aralıklı açlık diyetlerinde açlık süresi uzadıkça diyete uyum azalmaktadır ve diyetin beslenme davranışı olarak devam ettirilmesi zorlaşmaktadır. Ağırlık kaybı diyet programı kişiye özel olmalı ve diyetisyen tarafından hazırlanmalıdır.